طرح توجیهی واژه ای که این سال ها زیاد شنیده ایم ، برای اخذ تسهیلات بانکی یا اخذ مجوز از سازمان های دولتی مانند سازمان صنعت معدن تجارت و یا جهاد کشاورزی و ... به وجود طرح توجیهی نیاز پیدا کرده ایم. طرح توجیهی نیاز اولیه یک کارآفرین است حال چه برای یک کسب و کار کوچک چه احداث یک مجتمع عظیم صنعتی و تولیدی . طرح توجیهی معادل واژه انگلیسی Feasibility Study می باشد و عبارتست از گزارشی که توجیه پذیری یک طرح را از جنبه های مختلف بازار، فنی، مالی و اقتصادی مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد.
مقصود از طرح هر پروژه صنعتی و یا خدماتی می باشد که پس از اجرا و در نهایت منجر به ارائه یک محصول و یا خدمت به مصرف کنندگان میانی و یا نهایی می گردد. یک طرح ممکن است شامل احداث یک کارخانه تولیدی و یا افزایش یک خط تولید به خطوط تولید یک کارخانه موجود و یا تأسیس یک شرکت خدماتی رفاهی باشد. براین اساس می توان جهت تحلیل و بررسی هر تصمیم سرمایه گذاری یک گزارش توجیهی آماده نمود.
طرح توجیهی ، شامل نمای کلی پروژه یا فعالیت اقتصادی و کسب و کاری است که قصد راه اندازی آن را دارند. پیش از شروع هر فعالیتی، در نظر گرفتن عوامل و شرایط موجود و بررسی آنها در موفقیت و پپش برد کسب و کار نقش اساسی ایفا می کند؛ چرا که هر فعالیتی که بدون تدبیر و برنامه ریزی آغاز شود ، محکوم به شکست خواهد بود. طرح توجیهی زوایای سرمایه گذاری از قبیل میزان سرمایه گذاری ، وضعیت بازار و وضعیت موجود یک طرح را برای سرمایه گذار روشن می کند تا سرمایه گذار بتواند تصمیم گیری راحت و درستی از مسیر انتخابیش داشته باشد.
بطور معمول یک گزارش توجیهی از بخش های مختلف زیر تشکیل یافته است.
بخش اول- مطالعات بازار: معادل واژه انگلیسی Market Study بوده که جنبه های مختلف بازار محصولات و یا خدمات پیش بینی شده برای طرح از جمله عرضه، تقاضا، مصرف، بازار هدف و سایر موارد را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد.
بخش دوم- توجیه پذیری فنی: معادل واژه انگلیسی Technical Feasibility می باشد که در این بخش ابعاد مختلف فنی طرح از جمله دانش فنی مورد استفاده، ظرفیت، محل اجرا، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز و ساختار اجرائی آن را مورد مطالعه قرار می دهد.
بخش سوم- تجزیه و تحلیل مالی: معادل واژه انگلیسی Financial Analysis می باشد که در آن شاخص های مختلف مالی و سودآوری طرح با استفاده از اطلاعات بخش های قبلی گزارش و براساس اصول و استانداردهای اقتصاد مهندسی بدست آمده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و براساس آن شاخص ها در خصوص اجرا و یا عدم اجرای طرح تصمیم گیری می شود.
نخستین مرحله از فرایند بررسی توجیه پذیری هر طرحی مربوط به مطالعات بازار آن می باشد. هر طرحی با توجه به ماهیت آن دارای محصولات یا خدمات (که در حالت کلی محصول نامیده می شود) گوناگونی می باشد که هدف از اجرای آن طرح، ارائه محصول به بازار مصرف است. براین اساس پس از شناسایی بازارهای مصرف محصول و تعیین بازار هدف مورد نظر بایستی به بررسی همه جانبه این بازار اهتمام ورزید. مهم ترین مواردی که در مطالعات بازار طرح ارائه می گردد شامل تعیین آمار مربوط به میزان تولید، واردات، صادرات و مصرف محصول مورد نظر در طی سالهای مختلف در کشور و همچنین پیش بینی این موارد در طی سالهای آتی می باشد.
پیش بینی تقاضا به عنوان یکی از مهمترین ارکان مطالعه بازار می باشد. بطوریکه با استناد به پیش بینی های انجام شده تحلیل وضعیت آینده صنعت مورد بررسی صورت می پذیرد. روش های مختلفی برای پیش بینی تقاضا در سالهای آتی وجود دارد که انتخاب روش مورد نظر متأثر از دو عامل زیر می باشد.
1. نوع محصول به لحاظ مصرفی، واسطه ای، سرمایه ای بودن
2. آمار و اطلاعات در دسترس
آشنایی با انواع طرح های توجیهی
یک طرح توجیهی، همان طور که از نامش پیداست، برای توجیه نمودن سرمایه گذار (اعم از بانک، سازمان، شرکت و یا شخص) تنظیم می شود و هرچه دقیق تر نوشته شود؛ سرمایه گذار، راحت تر می تواند تصمیم بگیرد که آیا این طرح می تواند خواسته های او را برآورده کند یا خیر؟
در تنظیم یک طرح توجیهی باید سعی نمود واقعیت ها را بیان کرد و تمامی داده ها با منبع و مرجع معتبر ارایه گردد و همچنین تا حد امکان، از فرضیات نادرست دوری جست.
طرح توجیهی قابل عرضه توسط گروه بهبود صنعت در دو قالب ارایه می گردد:
1- طرح ایجاد
«طرح ایجاد» به طرحی گفته می شود که برای یک واحد تولیدی که هنوز راه اندازی نشده، نگاشته می شود. در تنظیم این نوع طرح از اصطلاحات «موجود» و «مورد نیاز» استفاده می شود.
2- طرح توسعه
«طرح توسعه» به طرحی گفته می شود که برای یک واحد تولیدی دارای پروانه بهره برداری، نگاشته می شود. این طرح برای توسعه یک واحد تولیدی، اعم از افزایش ظرفیت یا افزودن خط تولید جدید، می تواند کاربرد داشته باشد.
طرح های توسعه معمولاً در پرداخت وام در اولویت قرار دارند. دلیل آن می تواند وجود توانایی برای بازپرداخت وام باشد. در این نوع طرح ها از اصطلاحات «موجود» و «پس از توسعه» استفاده می گردد.
مراحل تدوین طرح توجیهی
مراحل تنظیم طرح توجیهی به 22 بخش مجزا به شرح زیر خواهد بود:
1- مقدمه (چه مواردی در مقدمه می آید)
2- خلاصه ی بررسی های اولیه (موقعیت یابی طرح)
3- مشخصات مجری طرح
4- مشخصات طرح
5- مشخصات مجوزهای قانونی اخذ شده
6- خلاصه برآورد مالی طرح
7- برآورد سرمایه ی ثابت
8- برآورد هزینهی نگهداری و تعمیرات طرح
9- برآورد هزینهی استهلاک طرح
10- برآورد سرمایه ی در گردش طرح
11- برآورد هزینه های پیش بینی نشده ی تولید
12- مشخصات محصول، فرآیند و روش تولید محصول
13- برآورد هزینههای سرمایه گذاری کل طرح
14- نحوه ی سرمایه گذاری
15- هزینه ی تسهیلات مالی
16- پیش بینی مالی طرح پس از شروع بهره برداری
17- قیمت تمام شده ی محصول
18- برآورد سود و زیان سالیانه ی طرح
19- محاسبه ی نقطه ی سر به سر (در 100 درصد راندمان)
20- محاسبه ی سایر نسبت های مالی
21- برنامه ی زمانبندی اجرای طرح
22- تجزیه و تحلیل طرح
در ادامه روش های مختلف پیش بینی تقاضای محصول در طی سالهای آتی ارائه شده است.
1- روش روند گذشته یا تداوم روند قبلی
در این روش با فرض این که روند تغییر پارامتر موردنظر درآینده، مشابه روند سالهای گذشته خواهد بود، از رشد متوسط سالهای قبل جهت پیش بینی میزان پارامتر استفاده می شود. مزیت اصلی این روش سهولت استفاده از آن می باشد، اما نباید این نکته را از ذهن دور نگاه داشت که در بسیاری از موارد، صرف استناد به روند سالهای گذشته می تواند گمراه کننده باشد. زیرا تغییرات و تحولات تکنولوژیکی، فرهنگی و سلیقه ای و تحولات جمعیتی باعث تأثیر در روند تغییر پارامتر مورد نظر خواهد شد.
2- روش سطح مصرف یا مصرف سرانه
در این روش که بطور عمده جهت پیش بینی تقاضای محصول در سالهای آتی استفاده می شود، متوسط نرخ رشد مصرف سرانه در سالهای گذشته محاسبه می شود. پیش بینی تقاضا با لحاظ کردن متوسط نرخ رشد سرانه و نرخ رشد جمعیت بدست می آید.
Xn = A (1 + P)n C (1 + R) n
که در آن:
A جمعیت کنونی
P نرخ رشد جمعیت
n سال مورد محاسبه
C مصرف سرانه در سال پایه
R نرخ رشد مصرف سرانه
X تقاضا
روش فوق زمانی استفاده می شود که امکان استناد به شاخص مصرف سرانه در مطالعه وجود داشته باشد.
3- روش ضریب مصرف
این روش پیش بینی تقاضا برای کالاهای واسطه ای که از آنها برای تولید کالای دیگر استفاده می شود، مناسب می باشد. بطوری که با در اختیار داشتن ضریب مصرف محصول مورد بررسی در بخش های مصرف کننده محصول و پیش بینی تولید کالایی که از محصول مورد بررسی استفاده می نماید می توان به تقاضای محصول مورد بررسی دست یافت. روش فوق در مواردی که امکان تعیین ضریب مصرف محصول فراهم باشد و همچنین امکان پیش بینی تولید کالای مصرف کننده محصول در سالهای آینده فراهم باشد، مناسب می باشد.
4- فرایند مارکو (Markov Process)
در این روش با استفاده از نظرسنجی، برای کالاهای جدید یا نوع خاصی از کالاهای موجود که نیازمند بررسی رفتار مصرف کنندگان محصول اعم از افراد یا گروههای درآمدی و یا صنایع مصرف کننده محصول واسطه ای می باشد می توان از روش فرایند مارکو استفاده کرد. در این روش از طریق پرسشنامه، مطالعه میدانی و یا مصاحبه می توان به نظر سنجی پیرامون تقاضای کالای مورد بررسی پرداخت.
5- روش روند متغیر
در این روش به دلایل تغییر در شرایط اقتصادی و اجتماعی و نیز تحول الگوهای مصرفی ناشی از آنها، بررسی روند تغییرات مصرف یک کالای معین برحسب مورد در ارتباط با تغییر درآمد ملی (یادرآمد سرانه) و یا هریک از اجزای تشکیل دهنده آن نظیر سرمایه گذاری ملی (دولتی، خصوصی) مصرف ملی (دولتی، خصوصی) و ... و یا اعتبارات خاص برنامه ای و بودجه خانوار انجام می شود. مقادیر پیش بینی شده برای درآمد ملی و یا هرکدام از پارامترهای فوق را به ترتیب از گزارش های مربوط به برنامه های عمرانی بودجه دولت، بانک مرکزی و سایر سازمان های ذیربط دولتی و ملی می توان تهیه نمود.
در این روش برای تحلیل ارتباط و مقایسه بین روند مصرف کلای مورد بررسی یا روند تغییرات درآمد ملی و یا هر پارامتر دیگر و طریق تناسب ساده و با رابطه همبستگی (Regression) استفاده می شود. در روش تناسب ساده چون میزان روند تغییرات مصرف کالا و روند تغییر پارامتر انتخابی در دوره گذشته معلوم هستند لذا با معلوم بودن روند آینده پارامتر انتخابی، میزان روند تغییرات مصرف کالا در آینده برآورد خواهد شد. از رقم بدست آمده به همان شکلی که در روش قبلی ذکر شد برای پیش بینی میزان تقاضای محصول در آینده استفاده می شود.
بررسی میزان تولیدات محصول شامل گردآوری آمار و اطلاعات مربوط به تولیدات شرکت هایی است که درحال حاضر درحال ارائه این محصول می باشند و در حالت کلی بعنوان رقیب محسوب می گردند. پس از تعیین میزان عرضه محصول که برابر تولید باضافه واردات می باشد بایستی آمار و ارقام مربوط به شرکت ها و یا جمعیت مصرف کننده محصول مورد نظر بررسی و ارائه گردد تا از مقایسه میزان عرضه و تقاضای محصول، تعیین گردد که آیا محصول تولیدی دارای بازارمصرف می باشد و یا خیر؟
درصورت اشباء بازار داخل کشور جهت ارائه محصول که نشانگر حضورتعداد زیادی از شرکت های مشابه و یا عدم وجود بازار مصرف داخلی می باشد بایستی به صادرات محصول مورد نظر توجه داشت که براین اساس لازم است تا مطالعات بازار در سطح گسترده تری (جهانی) بررسی گردد. همچنین درصورت اشباء بازارجهانی و وجود رقبای بین المللی متعدد، تنها راه ممکن جهت حضور در این بازار تولید محصول با کیفیت بسیار بالا و قیمت پایین و انجام فعالیات های بازرگانی و تبلیغاتی در سطحی بسیار گسترده می باشد.
نتیجه مطالعات بازار طرح توجیهی، پاسخگویی به سئوالات ذیل می باشد:
:: آیا برای ارائه محصول تولیدی، بازار مصرف مناسب و مطلوبی در داخل و یا خارج کشور وجود دارد؟
:: نحوه ورود به این بازار چگونه است؟
:: کیفیت و کمیت ارائه محصول به بازار مصرف بایستی دارای چه شرایطی باشد؟
:: چه پارامترهای در بازار مصرف محصول تأثیر گذار است؟
:: ریسک ورود به بازارهای داخلی و خارجی به چه میزان است؟
:: آیا در سالهای آتی وضعیت بازار به همین منوال باقی خواهد ماند؟
توجیه پذیری طرح از لحاظ امکان اجرای آن در بخش توجیه پذیری فنی گزارش توجیهی مورد بررسی قرار می گیرد. در این بخش بررسی های اولیه ای که درخصوص نحوه اجرای طرح تحت عنوان فاز یک طراحی انجام گرفته ارائه می گردد. طراحی فازیک دارای اطلاعات کلی می باشد و حاوی اطلاعات بسیار ریز (Detail) همانند آنچه در فاز دو طراحی است، نمی باشد. این اطلاعات شامل مشخصات زمین محل اجرای طرح، دانش فنی پروژه، ظرفیت، نحوه اجرای عملیات ساختمانی، محوطه سازی و راه سازی، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز تولیدی، تأسیسات و سایر مواردی است که تحت عنوان هزینه های ثابت سرمایه گذاری مدنظر قرار گرفته است.
کلیه اطلاعات فنی اجرای طرح در مراحل احداث و بهره برداری در این بخش از گزارش توجیهی ارایه می گردد. در این بخش اطلاعات مربوط به هزینه های سرمایه گذاری که شامل هزینه های ثابت سرمایه گذاری، هزینه های قبل از بهره برداری و سرمایه در گردش می باشد بایستی همراه با مستندات (Proforma) قابل ارائه در بانک و سایر نهادهای مربوط ارائه و بررسی گردد. همچنین محاسبات مربوط به هزینه های سالیانه تولید که شامل هزینه های تأمین مواد اولیه، سوخت، پرسنلی، استهلاک، هزینه های تأمین مالی، هزینه های اداری و خدماتی و غیره می باشد نیز در این بخش ارائه خواهد گردد. در این بخش زمان بندی و نحوه اجرای طرح بصورت کلی و مرحله به مرحله تشریح می گردد. نتایج مذاکرات با سایر شرکت هایی که بعنوان تأمین کننده تجهیزات و پیمانکار ساخت و بهره برداری بخش های مختلف طرح می باشند با مستندات مربوط در این بخش ارائه می گردد.
ارائه بررسی های فوق الذکر همراه با مدارک مستدل نشان دهنده امکان پذیری اجرای طرح از دیدگاه مسائل فنی می باشد.
اطلاعات جمع آوری شده در بخش مطالعات فنی طرح بعنوان خوراک بخش تجزیه و تحلیل مالی گزارش توجیهی می باشد و بر این اساس بایستی بصورت کامل و دقیق محاسبه و ارائه گردد.
هدف نهایی از اجرای هر طرحی کسب درآمد و سود از محل فروش محصول و یا ارائه خدمات می باشد. اما سئوال بسیار مهم این است که دستیابی به چه مقدار سود به صرفه است و در صورت دست یابی به چه مقدار درآمدی، سهامدار از سرمایه گذاری خویش منفعت لازم را کسب نموده است. لذا جهت دست یابی به معیار و شاخص مناسب جهت تعیین سوددهی و یا عدم سوددهی طرح ها، یک سری شاخص های مالی و اقتصادی در طی سال های گذشته از جانب کارشناسان و اقتصاد دانان بزرگ تعریف و مورد استفاده قرار گرفته است.
هدف از تجزیه و تحلیل مالی طرح در گزارشات توجیهی، دست یابی به شاخص های مالی و اقتصادی جهت حصول تصمیم مقتضی است. خوراک لازم بمنظور محاسبه شاخص های مالی و اقتصادی هزینه های سرمایه گذاری و هزینه های تولید می باشد که در بخش مطالعات فنی گزارش پیش بینی و ارائه گردیده است. در این بخش از گزارش با استفاده از هزینه های سرمایه گذاری، هزینه های تولید، درآمد سالیانه پیش بینی شده برای طرح و سایر مبانی و مفروضات مورد نیاز جهت انجام محاسبات، صورت حساب سود (زیان)، صورت گردش وجوه نقد، ترازنامه پیش بینی شده و سایر جداول مالی و اقتصادی که جهت محاسبه شاخص ها مورد استفاده قرار می گیرد تهیه و تنظیم می گردد.
پس از تشکیل جداول مالی و اقتصادی، شاخص های مهم تأثیر گذار در تصمیم گیری جهت اجرا و یا عدم اجرای طرح با استفاده از فرمول های مربوط محاسبه و بمنظور اتخاذ تصمیم مناسب ارائه می گردد. در این زمینه لازم به ذکر است که اهداف و شاخص های تعریف شده در تحلیل های مالی و اقتصادی بایکدیگر متفاوت می باشد.
تحلیل مالی و تحلیل اقتصادی دو راه اصلی برای آزمون مطلوبیت یک طرح هستند. ابزارهای بکار گرفته شده برای انجام این دو آزمون متفاوت نیستند، اما رویکرد و نگرش آنها تفاوت اساسی دارد. ارزیابی مالی با جریانهای هزینه و فایده از دیدگاه یک سرمایه گذار (بنگاه یا فرد) و ارزیابی اقتصادی با جریانهای هزینه و فایده اجتماعی سروکاردارند. در نتیجه تحلیل ها یا آزمونهای اقتصادی نسبت به مالی از دیدگاه وسیع تری هزینه ها و فایده ها را لحاظ می کنند. یک بنگاه یا فرد به هنگام سرمایه گذاری به منفعت مالی و ثبات منفعت توجه دارد، در حالیکه جامعه یا دولت به هدف های گسترده تری نظیر افزایش درآمد ملی، اشتغالزایی، ریشه کنی فقر و فایده های معطوف به یک جامعه به طور کلی می اندیشد. در نتیجه هدف های دو آزمون متفاوت است. لذا چنانچه هدف ارزیابی میزان منفعت طرح برای جامعه و از دیدگاه ملی باشد (مانند طرح های ملی)، ارزیابی اقتصادی به کار می آید.
استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاسالف) مطالعات بازار
نخستین مرحله از فرایند بررسی توجیه پذیری هر طرحی مربوط به مطالعات بازار آن می باشد. هر طرحی با توجه به ماهیت آن دارای محصولات یا خدمات (که در حالت کلی محصول نامیده می شود) گوناگونی می باشد که هدف از اجرای آن طرح، ارائه محصول به بازار مصرف است. براین اساس پس از شناسایی بازارهای مصرف محصول و تعیین بازار هدف مورد نظر بایستی به بررسی همه جانبه این بازار اهتمام ورزید. مهم ترین مواردی که در مطالعات بازار طرح ارائه می گردد شامل تعیین آمار مربوط به میزان تولید، واردات، صادرات و مصرف محصول مورد نظر در طی سالهای مختلف در کشور و همچنین پیش بینی این موارد در طی سالهای آتی می باشد.
پیش بینی تقاضا به عنوان یکی از مهمترین ارکان مطالعه بازار می باشد. بطوریکه با استناد به پیش بینی های انجام شده تحلیل وضعیت آینده صنعت مورد بررسی صورت می پذیرد. روش های مختلفی برای پیش بینی تقاضا در سالهای آتی وجود دارد که انتخاب روش مورد نظر متأثر از دو عامل زیر می باشد.
1. نوع محصول به لحاظ مصرفی، واسطه ای، سرمایه ای بودن
2.آمار و اطلاعات در دسترس
در ادامه روش های مختلف پیش بینی تقاضای محصول در طی سالهای آتی ارائه شده است.
1. روش روند گذشته یا تداوم روند قبلی
در این روش با فرض این که روند تغییر پارامتر موردنظر درآینده، مشابه روند سالهای گذشته خواهد بود، از رشد متوسط سالهای قبل جهت پیش بینی میزان پارامتر استفاده می شود. مزیت اصلی این روش سهولت استفاده از آن می باشد، اما نباید این نکته را از ذهن دور نگاه داشت که در بسیاری از موارد، صرف استناد به روند سالهای گذشته می تواند گمراه کننده باشد. زیرا تغییرات و تحولات تکنولوژیکی، فرهنگی و سلیقه ای و تحولات جمعیتی باعث تأثیر در روند تغییر پارامتر مورد نظر خواهد شد.
2.روش سطح مصرف یا مصرف سرانه
در این روش که بطور عمده جهت پیش بینی تقاضای محصول در سالهای آتی استفاده می شود، متوسط نرخ رشد مصرف سرانه در سالهای گذشته محاسبه می شود. پیش بینی تقاضا با لحاظ کردن متوسط نرخ رشد سرانه و نرخ رشد جمعیت بدست می آید.
که در آن:
A جمعیت کنونی
P نرخ رشد جمعیت
n سال مورد محاسبه
C مصرف سرانه در سال پایه
R نرخ رشد مصرف سرانه
X تقاضا
روش فوق زمانی استفاده می شود که امکان استناد به شاخص مصرف سرانه در مطالعه وجود داشته باشد.
3.روش ضریب مصرف
این روش پیش بینی تقاضا برای کالاهای واسطه ای که از آنها برای تولید کالای دیگر استفاده می شود، مناسب می باشد. بطوری که با در اختیار داشتن ضریب مصرف محصول مورد بررسی در بخش های مصرف کننده محصول و پیش بینی تولید کالایی که از محصول مورد بررسی استفاده می نماید می توان به تقاضای محصول مورد بررسی دست یافت. روش فوق در مواردی که امکان تعیین ضریب مصرف محصول فراهم باشد و همچنین امکان پیش بینی تولید کالای مصرف کننده محصول در سالهای آینده فراهم باشد، مناسب می باشد.
4. فرایند مارکو(Markov Process)
در این روش با استفاده از نظرسنجی، برای کالاهای جدید یا نوع خاصی از کالاهای موجود که نیازمند بررسی رفتار مصرف کنندگان محصول اعم از افراد یا گروههای درآمدی و یا صنایع مصرف کننده محصول واسطه ای می باشد می توان از روش فرایند مارکو استفاده کرد. در این روش از طریق پرسشنامه، مطالعه میدانی و یا مصاحبه می توان به نظر سنجی پیرامون تقاضای کالای مورد بررسی پرداخت.
5. روش روند متغیر
در این روش به دلایل تغییر در شرایط اقتصادی و اجتماعی و نیز تحول الگوهای مصرفی ناشی از آنها، بررسی روند تغییرات مصرف یک کالای معین برحسب مورد در ارتباط با تغییر درآمد ملی (یادرآمد سرانه) و یا هریک از اجزای تشکیل دهنده آن نظیر سرمایه گذاری ملی (دولتی، خصوصی) مصرف ملی (دولتی، خصوصی) و ... و یا اعتبارات خاص برنامه ای و بودجه خانوار انجام می شود. مقادیر پیش بینی شده برای درآمد ملی و یا هرکدام از پارامترهای فوق را به ترتیب از گزارش های مربوط به برنامه های عمرانی بودجه دولت، بانک مرکزی و سایر سازمان های ذیربط دولتی و ملی می توان تهیه نمود.
در این روش برای تحلیل ارتباط و مقایسه بین روند مصرف کلای مورد بررسی یا روند تغییرات درآمد ملی و یا هر پارامتر دیگر و طریق تناسب ساده و با رابطه همبستگی(Regression) استفاده می شود. در روش تناسب ساده چون میزان روند تغییرات مصرف کالا و روند تغییر پارامتر انتخابی در دوره گذشته معلوم هستند لذا با معلوم بودن روند آینده پارامتر انتخابی، میزان روند تغییرات مصرف کالا در آینده برآورد خواهد شد. از رقم بدست آمده به همان شکلی که در روش قبلی ذکر شد برای پیش بینی میزان تقاضای محصول در آینده استفاده می شود.
بررسی میزان تولیدات محصول شامل گردآوری آمار و اطلاعات مربوط به تولیدات شرکت هایی است که درحال حاضر درحال ارائه این محصول می باشند و در حالت کلی بعنوان رقیب محسوب می گردند. پس از تعیین میزان عرضه محصول که برابر تولید باضافه واردات می باشد بایستی آمار و ارقام مربوط به شرکت ها و یا جمعیت مصرف کننده محصول مورد نظر بررسی و ارائه گردد تا از مقایسه میزان عرضه و تقاضای محصول، تعیین گردد که آیا محصول تولیدی دارای بازارمصرف می باشد و یا خیر؟
درصورت اشباء بازار داخل کشور جهت ارائه محصول که نشانگر حضورتعداد زیادی از شرکت های مشابه و یا عدم وجود بازار مصرف داخلی می باشد بایستی به صادرات محصول مورد نظر توجه داشت که براین اساس لازم است تا مطالعات بازار در سطح گسترده تری (جهانی) بررسی گردد. همچنین درصورت اشباء بازارجهانی و وجود رقبای بین المللی متعدد، تنها راه ممکن جهت حضور در این بازار تولید محصول با کیفیت بسیار بالا و قیمت پایین و انجام فعالیات های بازرگانی و تبلیغاتی در سطحی بسیار گسترده می باشد.
نتیجه مطالعات بازار طرح توجیهی، پاسخگویی به سئوالات ذیل می باشد:
− آیا برای ارائه محصول تولیدی، بازار مصرف مناسب و مطلوبی در داخل و یا خارج کشور وجود دارد؟
− نحوه ورود به این بازار چگونه است؟
− کیفیت و کمیت ارائه محصول به بازار مصرف بایستی دارای چه شرایطی باشد؟
− چه پارامترهای در بازار مصرف محصول تأثیر گذار است؟
− ریسک ورود به بازارهای داخلی و خارجی به چه میزان است؟
− آیا در سالهای آتی وضعیت بازار به همین منوال باقی خواهد ماند؟
توجیه پذیری فنی
توجیه پذیری طرح از لحاظ امکان اجرای آن در بخش توجیه پذیری فنی گزارش توجیهی مورد بررسی قرار می گیرد. در این بخش بررسی های اولیه ای که درخصوص نحوه اجرای طرح تحت عنوان فاز یک طراحی انجام گرفته ارائه می گردد. طراحی فازیک دارای اطلاعات کلی می باشد و حاوی اطلاعات بسیار ریز(Detail) همانند آنچه در فاز دو طراحی است، نمی باشد. این اطلاعات شامل مشخصات زمین محل اجرای طرح، دانش فنی پروژه، ظرفیت، نحوه اجرای عملیات ساختمانی، محوطه سازی و راه سازی، ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز تولیدی، تأسیسات و سایر مواردی است که تحت عنوان هزینه های ثابت سرمایه گذاری مدنظر قرار گرفته است.
کلیه اطلاعات فنی اجرای طرح در مراحل احداث و بهره برداری در این بخش از گزارش توجیهی ارایه می گردد. در این بخش اطلاعات مربوط به هزینه های سرمایه گذاری که شامل هزینه های ثابت سرمایه گذاری، هزینه های قبل از بهره برداری و سرمایه در گردش می باشد بایستی همراه با مستندات(Performa) قابل ارائه در بانک و سایر نهادهای مربوط ارائه و بررسی گردد. همچنین محاسبات مربوط به هزینه های سالیانه تولید که شامل هزینه های تأمین مواد اولیه، سوخت، پرسنلی، استهلاک، هزینه های تأمین مالی، هزینه های اداری و خدماتی و غیره می باشد نیز در این بخش ارائه خواهد گردد. در این بخش زمان بندی و نحوه اجرای طرح بصورت کلی و مرحله به مرحله تشریح می گردد. نتایج مذاکرات با سایر شرکت هایی که بعنوان تأمین کننده تجهیزات و پیمانکار ساخت و بهره برداری بخش های مختلف طرح می باشند با مستندات مربوط در این بخش ارائه می گردد.
ارائه بررسی های فوق الذکر همراه با مدارک مستدل نشان دهنده امکان پذیری اجرای طرح از دیدگاه مسائل فنی می باشد.
اطلاعات جمع آوری شده در بخش مطالعات فنی طرح بعنوان خوراک بخش تجزیه و تحلیل مالی گزارش توجیهی می باشد و بر این اساس بایستی بصورت کامل و دقیق محاسبه و ارائه گردد.
تجزیه و تحلیل مالی
هدف نهایی از اجرای هر طرحی کسب درآمد و سود از محل فروش محصول و یا ارائه خدمات می باشد. اما سئوال بسیار مهم این است که دستیابی به چه مقدار سود به صرفه است و در صورت دست یابی به چه مقدار درآمدی، سهامدار از سرمایه گذاری خویش منفعت لازم را کسب نموده است. لذا جهت دست یابی به معیار و شاخص مناسب جهت تعیین سوددهی و یا عدم سوددهی طرح ها، یک سری شاخص های مالی و اقتصادی در طی سال های گذشته از جانب کارشناسان و اقتصاد دانان بزرگ تعریف و مورد استفاده قرار گرفته است.
هدف از تجزیه و تحلیل مالی طرح در گزارشات توجیهی، دست یابی به شاخص های مالی و اقتصادی جهت حصول تصمیم مقتضی است. خوراک لازم بمنظور محاسبه شاخص های مالی و اقتصادی هزینه های سرمایه گذاری و هزینه های تولید می باشد که در بخش مطالعات فنی گزارش پیش بینی و ارائه گردیده است. در این بخش از گزارش با استفاده از هزینه های سرمایه گذاری، هزینه های تولید، درآمد سالیانه پیش بینی شده برای طرح و سایر مبانی و مفروضات مورد نیاز جهت انجام محاسبات، صورت حساب سود (زیان)، صورت گردش وجوه نقد، ترازنامه پیش بینی شده و سایر جداول مالی و اقتصادی که جهت محاسبه شاخص ها مورد استفاده قرار می گیرد تهیه و تنظیم می گردد.
پس از تشکیل جداول مالی و اقتصادی، شاخص های مهم تأثیر گذار در تصمیم گیری جهت اجرا و یا عدم اجرای طرح با استفاده از فرمول های مربوط محاسبه و بمنظور اتخاذ تصمیم مناسب ارائه می گردد. در این زمینه لازم به ذکر است که اهداف و شاخص های تعریف شده در تحلیل های مالی و اقتصادی بایکدیگر متفاوت می باشد.
تحلیل مالی و تحلیل اقتصادی دو راه اصلی برای آزمون مطلوبیت یک طرح هستند. ابزارهای بکار گرفته شده برای انجام این دو آزمون متفاوت نیستند، اما رویکرد و نگرش آنها تفاوت اساسی دارد. ارزیابی مالی با جریانهای هزینه و فایده از دیدگاه یک سرمایه گذار (بنگاه یا فرد) و ارزیابی اقتصادی با جریانهای هزینه و فایده اجتماعی سروکاردارند. در نتیجه تحلیل ها یا آزمونهای اقتصادی نسبت به مالی از دیدگاه وسیع تری هزینه ها و فایده ها را لحاظ می کنند. یک بنگاه یا فرد به هنگام سرمایه گذاری به منفعت مالی و ثبات منفعت توجه دارد، در حالیکه جامعه یا دولت به هدف های گسترده تری نظیر افزایش درآمد ملی، اشتغالزایی، ریشه کنی فقر و فایده های معطوف به یک جامعه به طور کلی می اندیشد. در نتیجه هدف های دو آزمون متفاوت است. لذا چنانچه هدف ارزیابی میزان منفعت طرطرح کسب و کار سندی مکتوب است که جزئیات کسب و کار پیشنهادی را مشخص می‌کند. این سند باید ضمن تشریح موقعیت کنونی، نیازها، انتظارات و نتایج پیش‌بینی شده را شرح دهد و کلیه‌ی جوانب آن را ارزیابی کند.
طرح هم برای صاحب آن و هم برای حمایت‌کنندگان مالی آن، به دلایل زیر لازم است:
1- مهم آن است که مالک درباره هدف خود از کسب و کار و منابعی که برای آن نیاز دارد به دقت فکر کند. این موضوع در برآورد میزان سرمایه‌ی مورد نیاز، به وی کمک خواهد کرد.
2- بعید به نظر می‌رسد که مالک کسب و کار، برای راه‌اندازی آن سرمایه‌ی کافی داشته باشد. حمایت‌کنندگان مالی -بانکها یا سرمایه‌گذاران ریسکی- باید متقاعد شوند که سرمایه‌گذاری در کسب و کار جدید، منطقی و درست است.
3- فرض بر این است که اگر کسب و کار ایده‌ی خوبی نداشته باشد، هم برای صاحب آن و هم برای حمایت‌کنندگان مالی آن، باید این موضوع را در مرحله‌ی برنامه‌ریزی و قبل از هدر رفتن مقدار زیادی از زمان و هزینه، شناسایی کنند.
اجزای یک طرح کسب و کار
1- اهداف کلی
2- مشخصات مجری طرح و همکاران
3- تعریف و توصیف کسب و کار
4- تحلیل استراتژی بازار
5- تحلیل مالی
6- خلاصه
طرح کسب و کار نشان دهنده‌ی چیست؟
آماده کردن یک طرح کسب و کار نتیجه‌ی نهایی روند طرح‌ریزی نیست، بلکه تحقق طرح، هدف نهایی است. با این وجود نوشتن طرح، یک مرحله‌ی میانی مهم است. طرح نشان می‌دهد که به منظور یک کسب و کار محرز، بررسی‌های دقیق در ایجاد کسب و کار انجام شده است و برای راه‌اندازی آن کارآفرین، وظیفه‌اش را انجام داده است.
هدف طرح
وجود یک طرح کسب و کار رسمی، صرف نظر از اندازه‌ی کسب و کار آن، به همان اندازه که برای راه‌اندازی مهم است، برای یک کسب و کار برقرار (محرز) نیز مهم است. این طرح چهار عمل اصلی را به صورت زیر انجام می‌دهد:
1- به مدیر یا کارآفرین کمک می‌کند که جوانب و پیشرفت پروژه یا کسب و کارش را مشخص ، متمرکز و بررسی کنند.
2- یک چهارچوب منطقی و حساب شده ایجاد می‌کند تا در آن یک حرفه بتواند توسعه یابد و تدابیر مربوط به آن حرفه را در چند سال آینده دنبال می‌کند.
3- به عنوان ماخذ و مبنایی برای مذاکره با اشخاص ثالث مانند سهامداران، دفاتر نمایندگی، بانکها، سرمایه‌گذاران و ... به کار می‌رود.
4- معیاری را برای سنجش وضعیت واقعی کسب و کار در برابر آنچه که باید باشد، ارائه می‌دهد.
همان طور که دو شغل مثل هم وجود ندارد و بنابراین طرح‌های کسب و کار مانند هم نیز وجود ندارد. از آن جایی که برخی موضوعات در طرح به یک طیفی از کسب و کارها مرتبط هستند بنابراین این امر مهم است که مفاد و مندرجات طرح ها با امور فردی متناسب باشد. با این حال، بیشتر طرح ها از یک ساختار آزموده شده و نظر عمومی بر روی (در مورد ) آماده‌سازی طرحی ک به طور وسیعی قابل اجراست متابعت می‌کنند. طرح کسب و کار می‌بایست نگرشی واقع بین از پیش‌بینی‌ها و مقاصد بلندمدت داشته باشد. این دید و نگرش چهارچوبی را به وجود می‌آورد که طرح باید در آن فعالیت کند و نهایتا یا موفق می‌شود یا شکست می‌خورد. برای مدیران و یا کارآفرینانی که به دنبال حمایت خارجی هستند، آماده کردن یک طرح جامع، موقعیت را در افزایش بودجه‌ها یا تجهیز پشتیبان ضمانت نخواهد کرد. عدم وجود یک طرح منطقی، یقینا شکست را حتمی خواهد کرد.
اهمیت پروسه
ایجاد یک طرح کسب و کار رضایت بخش امری پردردسر، اما ضروری است، روند برنامه‌ریزی، مدیران یا کارآفرینان را وادار می‌کند که کاملا دریابند آنچه را که می‌خواهند به دست بیاورند و این که چه طور و کی آن را انجام دهند. حتی اگر هیچ حمایت خارجی هم نیاز نباشد، طرح کسب و کار می‌تواند برای دوری گزیدن از اشتباهات یا تشخیص فرصت‌های پنهانی نقش حیاتی را بازی کند. برای عده‌ی بسیار زیادی از کارآفرینان و طراحان، روند طرح‌ریزی (فکر، مذاکره، تحقیق، تجزیه و تحلیل) به اندازه‌ی طرح نهایی و یا حتی بیشتر از آن مفید است. بنابراین حتی اگر به یک طرح رسمی نیاز ندارید، درباره‌ی روند طرح‌ریزی بطور دقیقی فکر کند. این کار می‌تواند سود زیادی برای طرح کسب و کار شما داشته باشد. هفته‌های بسیار زیاد کار سخت و پیش‌نویس‌های متعدد را از زمان بروز طرح تا گرفتن حق کار پیش‌بینی کنید. یک طرح مکتوب واضح با بسته‌بندی جذاب سبب خواهد شد تا حامیان، سرمایه گذاران و ... آسان‌تر به آن گرایش پیدا کنند. یک طرح کسب و کار کاملا آماده، نشان خواهد داد که مدیران یا کارآفرینان، کار را می‌شناسند و آنها را برای پیشرفت طرح بر حسب فرآوری‌ها، مدیریت، سرمایه‌ها و مهم‌تر از همه بازارهای اقتصادی و رقابت اندیشیده‌اند.
شرح توصیفی
این بخش از طرح کسب و کار به ماهیت فعالیت اقتصادی و روش انجام آن میپردازد. در این بخش کالا و یا خدماتی را که قصد تولید آن را دارید شرح دهید. دیدگاه شما باید وسیع باشد. جواب این سوال را بدهید که می‌خواهید صاحب چه کسب و کاری شوید و به کجا برسید؟(چشم انداز). هدف و ماموریت خود را از ایجاد این کسب و کار به دقت بیان کنید و از جملاتی استفاده نمایید که تعهد و وفاداری شما را به اصول حرفه‌ای مورد نظرتان نشان دهد. (بیانیه ماموریت).
چشم‌انداز:
ما می‌خواهیم بزرگترین عرضه‌کننده برگه خشک انبه به بازار اروپا شویم.
ماموریت:
ماموریت ما این است که مشتریان با خرید محصولی سالم و فوق‌العاده خوشمزه با قیمتی معقول و مناسب منتفع و بهره‌مند شوند.
شرح بازار هدف و مشتریان بالقوه
بازار هدف خود را توصیف کنید. مشتریان شما چه کسانی هستند؟ چرا در یک بازار رقابتی محصول شما را بخرند؟ ویژگی منحصر به فرد محصول شما چیست؟ رقبای خود، سهم بازار و روند رشد یا افول را در بازار مورد نظرتان شرح دهید. اهداف شما باید دقیق، قابل اندازه گیری و در دوره‌های کوتاه مدت و میان مدت بیان شود.
برنامه‌ها
به روشهای عملی خود جهت دستیابی به اهداف ذکر شده اشاره کنید. برنامه‌ها، کارهای مشخصی هستند که شرکت باید انجام دهد تا به اهداف خود برسد. متناسب با هر هدف، باید یک برنامه وجود داشته باشد. برنامه‌ها باید عملگرا باشند و وظایف مشخصی رابیان نمایند ، زمان انتهایی برای انجام داشته باشند و اینکه چه کسی، کجا، چگونه و با چه هزینه ای این کارها را انجام خواهند داد مشخص نمایند.
در برنامه ریزی همیشه زمان بندی و جدول هزینههای هر پروژه را باید از قبل آماده کرد.
• شرکت در نمایشگاه بین‌المللی در اسفندماه 1392
• تهیه بروشورهای تبلیغاتی توسط خانم . . . مشاور تبلیغاتی
• تدوین استانداردهای کنترل کیفیت جهت بخش تولید و . . .
قیمت گذاری
استراتژی خود را جهت تعیین قیمت نهایی محصولات خود بیان نمایید. به هزینههای عمده ای که تولید محصول شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد اشاره کنید.
قیمت گذاری یک کالا و یا خدمت تابعی است از:
• نیروی کار مستقیم
• مواد اولیه
• سربار و یا هزینههای غیر مستقیم تولید
حاشیه سود مطلوب شما باید بر مبنای استراتژی قیمت گذاری که در ادامه انتخاب میکنید قرار گیرد. در ادامه چند مورد از استراتژی‌های قیمت گذاری آمده است:
• محاسبه قیمت تمام شده و قیمت گذاری خرده فروشی
• موضع گیری رقابتی
• قیمت گذاری کمتر از رقبا
• قیمت گذاری بالاتر از رقبا
• قیمت خطی
• چند قیمتی و . . .
برای تعیین روش قیمت گذاری باید به سوالات زیر پاسخ دهید:
آیا بازار هدف شما نسبت به قیمت حساس است؟ ارزش مورد نظر مشتریان شما چیست؟ آ یا قیمت، نشان دهنده ارزش درک شده محصول شماست؟ آیا شما مبنای منظمی‌برای تخفیفات خود در فروش مداوم، خرده فروشی، توزیع، حجم فروش و . . . دارید؟
استراتژی قیمت گذاری شما باید حتما در طرح کسب و کار آورده شود.
مثال ۱: ما در بدو کار در این شرکت به دنبال افزایش بها نیستیم، زیرا بازار هدف ما فروشگاه‌های ارزان قیمت هستند که قیمت محصول برایشان اهمیت زیادی دارد. به منظور کاهش قیمت تمام‌شده محصول، ما در نظر داریم خط مشی‌های زیر را پیش بگیریم:
• کاهش ضایعات مواد اولیه
• حذف واسطه‌ها و . . .
• . . .
مثال ۲: هدف نهایی ما ایجاد خط تولیدی است که محصول نهایی آن منحصر
بفرد باشد و بتواند مشتریان را جذب نماید. در نتیجه هدف ما ایجاد بازاری است که
تنها به قیمت محصول متکی نباشد.
:: مطالعات بازار
نخستین مرحله از فرایند بررسی توجیه‌پذیری هر طرحی مربوط به مطالعات بازار آن می‌باشد. هر طرحی با توجه به ماهیت آن دارای محصولات یا خدمات (که در حالت کلی محصول نامیده می‌شود) گوناگونی می‌باشد که هدف از اجرای آن طرح، ارائه محصول به بازار مصرف است. براین اساس پس از شناسایی بازارهای مصرف محصول و تعیین بازار هدف مورد نظر بایستی به بررسی همه جانبه این بازار اهتمام ورزید. مهمترین مواردی که در مطالعات بازار طرح ارائه می‌گردد شامل تعیین آمار مربوط به میزان تولید، واردات، صادرات و مصرف محصول مورد نظر در طی سالهای مختلف در کشور و همچنین پیش بینی این موارد در طی سالهای آتی می‌باشد.
پیش بینی تقاضا به عنوان یکی از مهمترین ارکان مطالعه بازار می‌باشد. بطوری که با استناد به پیش‌بینی‌های انجام شده تحلیل وضعیت آینده صنعت مورد بررسی صورت می‌پذیرد. روشهای مختلفی برای پیش بینی تقاضا در سالهای آتی وجود دارد که انتخاب روش مورد نظر متأثر از دو عامل زیر می‌باشد.
۱- نوع محصول به لحاظ مصرفی، واسطه‌ای، سرمایه‌ای بودن
۲- آمار و اطلاعات در دسترس
در ادامه روش های مختلف پیش بینی تقاضای محصول در طی سالهای آتی ارائه شده است.
۱- روش روند گذشته یا تداوم روند قبلی
در این روش با فرض این که روند تغییر پارامتر موردنظر درآینده، مشابه روند سالهای گذشته خواهد بود، از رشد متوسط سالهای قبل جهت پیش بینی میزان پارامتر استفاده می‌شود. مزیت اصلی این روش سهولت استفاده از آن می‌باشد، اما نباید این نکته را از ذهن دور نگاه داشت که در بسیاری از موارد، صرف استناد به روند سالهای گذشته می‌تواند گمراه کننده باشد. زیرا تغییرات و تحولات تکنولوژیکی، فرهنگی و سلیقه‌ای و تحولات جمعیتی باعث تأثیر در روند تغییر پارامتر مورد نظر خواهد شد.
۲- روش سطح مصرف یا مصرف سرانه
در این روش که بطور عمده جهت پیش بینی تقاضای محصول در سالهای آتی استفاده می شود، متوسط نرخ رشد مصرف سرانه در سالهای گذشته محاسبه می‌شود. پیش‌بینی تقاضا با لحاظ کردن متوسط نرخ رشد سرانه و نرخ رشد جمعیت بدست می‌آید.
که در آن:
A جمعیت کنونی
P نرخ رشد جمعیت
n سال مورد محاسبه
C مصرف سرانه در سال پایه
R نرخ رشد مصرف سرانه
X تقاضا
روش فوق زمانی استفاده می‌شود که امکان استناد به شاخص مصرف سرانه در مطالعه وجود داشته باشد.
۳- روش ضریب مصرف
این روش پیش بینی تقاضا برای کالاهای واسطه‌ای که از آنها برای تولید کالای دیگر استفاده می‌شود، مناسب می‌باشد. به طوری که با در اختیار داشتن ضریب مصرف محصول مورد بررسی در بخش‌های مصرف‌کننده محصول و پیش‌بینی تولید کالایی که از محصول مورد بررسی استفاده می‌نماید می‌توان به تقاضای محصول مورد بررسی دست یافت. روش فوق در مواردی که امکان تعیین ضریب مصرف محصول فراهم باشد و همچنین امکان پیش بینی تولید کالای مصرف‌کننده محصول در سالهای آینده فراهم باشد، مناسب می‌باشد.
۴- فرایند مارکو (Markov Process)
در این روش با استفاده از نظرسنجی، برای کالاهای جدید یا نوع خاصی از کالاهای موجود که نیازمند بررسی رفتار مصرف‌کنندگان محصول اعم از افراد یا گروههای درآمدی و یا صنایع مصرف‌کننده محصول واسطه‌ای می‌باشد می‌توان از روش فرایند مارکو استفاده کرد. در این روش از طریق پرسشنامه، مطالعه میدانی و یا مصاحبه می‌توان به نظرسنجی پیرامون تقاضای کالای مورد بررسی پرداخت.
۵- روش روند متغیر
در این روش به دلایل تغییر در شرایط اقتصادی و اجتماعی و نیز تحول الگوهای مصرفی ناشی از آنها، بررسی روند تغییرات مصرف یک کالای معین برحسب مورد در ارتباط با تغییر درآمد ملی (یادرآمد سرانه) و یا هریک از اجزای تشکیل دهنده آن نظیر سرمایه گذاری ملی (دولتی، خصوصی) مصرف ملی (دولتی، خصوصی) و غیره و یا اعتبارات خاص برنامه‌ای و بودجه خانوار انجام می‌شود. مقادیر پیش‌بینی شده برای درآمد ملی و یا هرکدام از پارامترهای فوق را به ترتیب از گزارش‌های مربوط به برنامه‌های عمرانی بودجه دولت، بانک مرکزی و سایر سازمان های ذیربط دولتی و ملی می‌توان تهیه نمود.
در این روش برای تحلیل ارتباط و مقایسه بین روند مصرف کلای مورد بررسی یا روند تغییرات درآمد ملی و یا هر پارامتر دیگر و طریق تناسب ساده و با رابطه همبستگی (Regression) استفاده می‌شود. در روش تناسب ساده چون میزان روند تغییرات مصرف کالا و روند تغییر پارامتر انتخابی در دوره گذشته معلوم هستند لذا با معلوم بودن روند آینده پارامتر انتخابی، میزان روند تغییرات مصرف کالا در آینده برآورد خواهد شد. از رقم بدست آمده به همان شکلی که در روش قبلی ذکر شد برای پیش بینی میزان تقاضای محصول در آینده استفاده می‌شود.
:: توجیه پذیری فنی
توجیه پذیری فنی طرح توجیهی به این معناست که طرح امکان سنجی از لحاظ امکان اجرای آن در بخش توجیه پذیری فنی گزارش توجیهی، بررسی می‌گردد. به این صورت که بررسی‌های اولیه‌ای در رابطه با نحوه اجرای طرح تحت عنوان «فاز یک طراحی انجام گرفته» ارائه می‌شود. طراحی فاز یک دارای اطلاعات کلی می‌باشد و حاوی اطلاعات بسیار ریزشامل مشخصات زمین محل اجرای طرح، محوطه‌سازی و راه‌سازی، نحوه اجرای عملیات ساختمانی، دانش فنی پروژه، ظرفیت، ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز تولیدی، تأسیسات و سایر مواردی که تحت عنوان هزینههای ثابت سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود، نیست.
تمامی اطلاعات فنی اجرای طرح توجیهی در مراحل احداث و بهره‌برداری در این بخش از گزارش توجیهی ارایه می‌شود. در این خصوص اطلاعات مربوط به هزینههای سرمایه‌گذاری که شامل هزینههای ثابت سرمایه‌گذاری، هزینههای قبل از بهره‌برداری و سرمایه در گردش است، باید به همراه مستنداتمستدل در بانک مورد بررسی قرار گیرد. هزینههای سالیانه تولید از قبییل هزینههای تأمین مواد اولیه، سوخت، پرسنلی، استهلاک، هزینههای تأمین مالی، هزینههای اداری و خدماتی، زمانبندی، نحوه اجرای طرح و … نیز توسط این بخش بررسی می‌شود.
:: آنالیز مالی و اقتصادی طرح
هدف از اجرای هر طرح توجیهی کسب سود و منفعت است از اینرو به منظور دستیابی به معیار و شاخص مناسب جهت تعیین سوددهی و یا عدم سوددهی طرح‌ها، مجموعهای از شاخص‌های مالی و اقتصادی در طی سالهای قبل توسط کارشناسان و اقتصاددانان بزرگ تعریف و استفاده شده است. هدف از آنالیز مالی طرح امکان سنجی در گزارشات توجیهی نیز کسب شاخص‌های مالی و اقتصادی به منظور تصمیم‌گیری صحیح می‌باشد. در تجزیه و تحلیل مالی، استفاده از هزینههای سرمایه‌گذاری، هزینههای تولید، درآمد سالیانه پیش‌بینی شده برای طرح و سایر مبانی و مفروضات مورد نیاز برای انجام محاسبات، صورت حساب سود (زیان)، صورت گردش وجوه نقد، ترازنامه پیش‌بینی شده، تهیه و تنظیم می‌شود.
تحلیل اقتصادی و تحلیل مالی دو راه اصلی برای آزمون مطلوبیت یک طرح امکان سنجی میباشند که ابزارهای بکار گرفته شده برای انجام این دو آزمون شباهت زیادی با هم دارند اما رویکرد و نگرش آنها با یکدیگر متفاوت هستند. ارزیابی مالی با جریانهای هزینه و سود از دیدگاه سرمایه‌گذار سر و کار دارد در حالی که ارزیابی اقتصادی با جریانهای هزینه و فایده اجتماعی در ارتباط است. در نتیجه این امر، تحلیل‌ها یا آزمونهای اقتصادی نسبت به تحلیل مالی از دیدگاه وسیع‌تری هزینه‌ها و فایده‌ها را در نظر میگیرد. به عبارت دیگر سرمایه‌گذار به هنگام سرمایه‌گذاری به منفعت مالی و ثبات منفعت توجه دارد، در حالی است که جامعه یا دولت به هدفهایی از قبیل افزایش درآمد ملی، اشتغالزایی، ریشه کنی فقر و فایدههای معطوف به یک جامعه میاندیشد. در نتیجه این امر هدفهای دو آزمون با یکدیگر متفاوت است. از این رو اگر هدف ارزیابی میزان منفعت طرح برای جامعه و از دیدگاه ملی و در سطح کلان مورد نظر باشد (مانند طرح‌های ملی)، ارزیابی اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرد.
به کانال بهین صنعت یاب در تلگرام بپیوندید.
سح برای جامعه و از
دیدگاه ملی باشد (مانند طربازیافت و فواید آن
بازیافت چیست ؟
بازیافت به معنی استفاده از مواد مصرف شده برای تولید و ساخت مجدد همان کالا یا
کالای قابل استفاده دیگر است، مثل ساخت کاغذ تازه از کاغذهای باطله و غیر قابل
استفاده.
● فوائد بازیافت چیست؟
بازیافت زباله‌ها سه فایده مهم برای محیط زیست دارد. ما به کمک بازیافت زباله در
مصرف منابع طبیعی صرفه‌جویی کرده‌ایم زیرا به جای استفاده از مواد خام برای تولید
محصولات نو، از مواد بازیافتی استفاده می‌کنیم.
از دیگر فوائد بازیافت، صرفه‌جویی در مصرف انرژی است. البته برای بازیافت مواد
زاید هم نیاز به مقداری انرژی است اما انرژی لازم برای بازیافت زباله خیلی کمتر از
انرژی مورد نیاز برای تولید محصولات جدید از مواد خام است. برای مثال ساختن
آلومینیوم از آلومینیوم بازیافت شده ۹۰ درصد انرژی کمتر از ساختن آن از سنگ معدن نیاز دارد. سومین فایده
بازیافت نیاز به فضای کمتر برای دفن زباله‌هاست.
● چه موادی را و چگونه می‌توان بازیافت کرد؟
در گام اول برای بازیافت زباله‌ها باید مواد قابل تجزیه مثل پسمانده‌های آشپزخانه
و مواد غذایی را از سایر زباله‌ها جدا کرده و سعی شود فقط این مواد را در کیسه
زباله ریخته و به رفتگر تحویل داد. این مواد را به نوعی کود به نام کمپوست تبدیل
می‌کنند و برای اصلاح خاک و جبران مواد غذایی از دست رفته از آن استفاده می‌کنند.
در مرحله بعد باید مواد قابل بازیافت را از زباله‌ها جدا کنیم. شیشه، کاغذ،
پلاستیک و انواع فلزات از بهترین مواد برای بازیافت هستند.
▪ انرژی صرفه‌جویی شده حاصل از بازیافت یک قوطی آلومینیومی، یک تلویزیون را برای
سه ساعت روشن نگه خواهد داشت.
▪ آلومینیوم را می‌توان بارها ذوب کرد و به قوطی یا ظرف جدید تبدیل نمود.
▪ بازیـافت هر تـن کاغذ باطله، ماهانه از تخریب ۹۰ هـزار هکتار جنگل، مصرف ۱۲میلیون لیتر آب و ۱۲۰ هزار کیلووات برق می کاهد.
▪ به کمک بازیافت کاغذهای موجود در زباله‌ها، ماهیانه درآمدی بالغ بر۲۰ میلیارد ریال به دست خواهد آمد.
▪ بازیافت آلـومینیوم، آلودگیـهای زیست محیـطی ناشی از فرآیند تولید این فلز را ۹۵ درصد کاهش می‌دهد.
▪ برای تهیه شیشه از شیشه بازیافت شده ۵۰ درصد آلودگی آب و ۲۰درصد آلودگی هوا را کاهش می‌دهد.
▪ بازیافت کاغذ، منابع اقتصادی، عدم وابستگی در جهت ورود خمیر کاغذ، کاهش آلودگی،
جلوگیری از قطع درختان و کاهش تولید زباله را به دنبال خواهد داشت.
▪ انرژی لازم، برای تولید یک کیلوگرم لاستیک نو، سه برابر انرژی مورد نیاز برای
تولید یک کیلوگرم لاستیک بازیافتی است.
▪ ورقه‌های آلومینیومی بشقاب پیتزا و شیرینی قابل بازیـافت‌اند، آنها را داخـل سطل
زباله نیندازیم.
▪ به کمک بازیافت کاغذ، می‌توانیم از قطع شدن درختان زیادی جلوگیری کنیم.
▪ بازیافت هر تن کاغذ، می‌تواند زمینه اشتغال برای ۵ نفر را فراهم کند
▪ به کمک بازیافت، مساحت کمتری از بیابانها و مراتع کشور به زباله‌دانی تبدیل می‌شود.
▪ به کمک بازیافت کاغذ، میزان انرژی مورد نیاز به یک چهارم و آب مورد نیاز به یک
صدم کاهش می‌یابد.
▪ اصلاح الگوی مصرف و بازیافت بهداشتی زباله، دو اصل مهم برای کاهش آلودگی محیط
زیست.
▪ برای تهیه هر تن کاغذ از چوب ۴۴۰ هزار لیتر آب مصرف می‌شود در حالی که برای تهیه آن از کاغذ باطله، ۱۸۰۰ لیتر آب کافی است.
▪ تهیه کاغذ از کاغذهای بازیافتی، ۳۰ تا ۵۵ درصد انرژی کمتری نیاز
دارد و ۹۵ درصد آلودگی کمتری ایجاد
می‌کند.
▪ به کمک بازیافت ۲۵ درصد از کاغذهای موجود
در زباله‌های شهری، می‌توان سالانه از قطع یک میلیون و هفتصد هزار درخت جلوگیری
کرد.
▪ صرفه‌جویی در مصرف مواد اولیه و انرژی و نیز کاهش ورود مواد آینده به محیط زیست
از فوائد بازیافت است.
▪ با کاهش مصرف منابع طبیعی و بازیافت زباله، عمر تنها زیستگاه بشر « زمین » را
طولانی‌تر کنیم.
▪ کیسه‌های نایلونی و پلاستیکی تجزیه‌پذیر نیستند، از مصرف بی‌رویه آنهاخودداری‌کنیم.
▪ بازیافت فرصتی برای محیط زیست و منابع &#۶۱۴۷۲;&#۶۱۴۷۲;محدود آن.
▪ بازیافت گامی حیاتی برای حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست.
▪ بازیافت گامی سبز در جهت توسعه پایدار.
▪ مشکل کمبود کاغذ در کشورهای در حال توسعه بزرگترین
▪ مشکل برای ادامه تحصیل است. به کمک بازیافت،
▪ کشورمان را در حل این معضل یاری کنیم.
۱) بازیافت کاغذ
برای تهیه هر تن کاغذ نیاز به قطع ۱۷ اصله درخت است. بنابراین اگر هر شخص کاغذهای باطله‌اش را در طول یک
سال جمع کند معادل ۵/۱ اصله درخت است و اگر همه ما ایرانیان این کار را انجام دهیم از قطع ۱۰۰ میلیون درخت در طول یک سال جلوگیری کرده‌ایم.
برای تهیه مصرف سالانه دستمال کاغذی هر خانواده ایرانی نیاز به قطع ۵/۱ اصله درخت می‌باشد.
استفاده از کاغذ بازیافت شده به جای تهیه آن از چوب درختان، موجب کاهش آلودگی هوا
به میزان ۷۴ درصد، کاهش آلودگی آب به
میزان ۳۵ درصد و کاهش مصرف آب به
میزان ۵۸ درصد خواهد شد به همین
دلیل ۵۰ درصد کاغذ تولید شده در
کشورهای توسعه یافته از کاغذهای بازیافتی است.
بنابراین بازیافت کاغذ علاوه بر منافع اقتصادی، موجب عدم وابستگی در جهت ورود خمیر
کاغذ، کاهش آلودگی، ممانعت از قطع درختان و کمک به سیستم جمع‌آوری و دفن زباله‌های
تولیدی می‌شود. پس چه خوب است:
روزنامه‌ها و کاغذهای باطله و دفترچه‌های تمام شده بچه ها را هرگز دور نریزیم،
آنها را از سایر زباله‌ها جدا کرده و به مأموران بازیافت تحویل دهیم. اشیایی مثل
پاکتها و پوشه‌ها را دورنریزیم تا در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم
۲) بازیافت پلاستیکها
ـ پلاستیکها از نفت که منبعی غیر قابل تجدیدند تهیه می‌شوند ولی به علت غیر قابل
تجزیه بودن، از زباله‌های پایدار و آلوده کننده محیط زیست به شمار می‌آیند.
ـ کیسه‌های نایلونی و پلاستیک به طور متوسط ۵۰۰ تا ۷۰۰ سال در طبیعت باقی می‌مانند.
ـ ۳۰ درصد از پلاستیکهای
تولید شده در بسته بندی به کار می‌روند. بنابراین با جلوگیری از بسته‌بندیهای زائد
می‌توان به مقدار زیادی از حجم زباله‌ها کاست.
ـ استفاده از بسته‌بندیهای قابل بازگشت و یا ساکهای پارچه‌ای به هنگام خرید، از
راههای مؤثر در جهت کاهش میزان ورود زباله‌ها به طبیعت است.
ـ به منظور کاهش حجم زباله‌ها می‌توان از کیسه‌های پلاستیک خشک و غیر آلوده چندین
بار استفاده کرد و در پایان هم، از آنها برای جمع‌آوری زباله‌ها، استفاده نمود.
ـ به همراه داشتن لیوان شخصی به جای استفاده از لیوان یک بار مصرف و به کار بردن
ظروف قابل شستشو به جای ظروف یک بار مصرف در مراسم و مهمانی‌ها، از دیگر راههای
کاهش ورود زباله‌های پلاستیکی به محیط زیست است.
۳) بازیافت شیشه
ـ بطری شیشه‌ای که امروز دور انداخته می‌شود تا ۱۰۰۰ سال دیگر هم به صورت
زباله در روی زمین قرار دارد.
ـ برای تولید شیشه باید مقدار زیادی شن و ماسه از زمین استخراج شود که این کار
مستلزم صرف مقدار زیادی انرژی و آب است.
ـ انرژی لازم برای تولید هر کیلوگرم شیشه حدود ۴۲۰۰ کیلو کالری است.
ـ تهیه شیشه از شیشه بازیافت شده نسبت به تهیه آن از مواد اولیه، آلودگی آبها را
به میزان ۵۰ درصد آلودگی آب و تا ۲۰ درصد آلودگی هوا را کاهش می‌دهد.
ـ ذوب هر تن شیشه منجر به صرفه‌جویی ۱۰۰ تن نفت می‌شود.
ـ جدا کردن انواع ظروف شیشه‌ای شکسته یا شیشه‌های مربا، سس و غیره در منزل جهت
بازیافت آنها، گام بزرگی در جهت بازیافت شیشه‌هاست.
ـ به هنگام جمع‌آوری شیشه‌ها، بهتر است درپوش‌های پلاستیکی و فلزی بطریهای شیشه‌ای
را جدا کرده و آنها را بر حسب رنگ تفکیک کرد.
● زباله‌های خطرناک:
بعضی از زباله‌های تولید شده در خانه‌ها از مواد بسیار خطرناک به شمار می‌آبندو
مانند باطریهای مختلف، لامپهای مهتابی و جیوه ای، لوازم الکترونیکی و ... . این
وسایل دارای مواد خطرناکی هستند که سلامت ما و محیط زیست را تهدید می‌کنند.
بنابراین :
ـ چه خوب است از لوازم خانگی یا اسباب‌بازیهای باطری‌دار را کمتر استفاده کنیم.
ساعتهای اتوماتیک بهتر از ساعتهایی است که با باطری کار می‌کنند.
ـ از قرار دادن لامپهای جیوه‌ای و مهتابی و یا لامپهای سوخته در محلی که احنمال
شکستن آنها وجود دارد خودداری کنیم
بازیافت مواد زائد جامد
بازیافت به معنی استفاده دوباره می‌باشد. روزنامه‌ها برای تولید روزنامه جدید
استفاده شوند. قومی‌ها آلومینیومی می‌توانند برای تولید قوطی‌های آلومینیومی جدید
استفاده شوند. بطریهای شیشه‌های می‌توانند برای ساخت بطری جدید استفاده شوند.
اجازه دهید، نگاهی به تعدادی از فواید بازیافت بیاندازیم. حلقه بسته بازیافت که یک
محصول قدیمی را به محصولی از همان تبدیل می‌کند
این به این معنی تبدیل قوطی‌های آلومینیمی به قوطی‌های جدید آلومینیومی یا بطری‌هایش
شیشه‌ای قدیمی به بطریهای شیشه‌ای جدید می باشد. تبدیل لیوان‌های شیر پلاستیکی به
گلدان‌های گل یک حلقه بسته بازیافت نیست زیرا یک محصول دیگر ساخته می‌شود. حلقه
بسته بازیافت آرمانی می‌باشد زیرا مجبور به امیدواری راجع به خرید قوطی‌های
آلومینیومی نیستند، آنها می‌دانند که مردم می‌خرند. اما ممکن است گلدان گل بازیافت
شده صادق نباشد.
بازیافت قضایای دفن زباله‌ها را ذخیره می‌کند.
آمریکایی‌ها، هر ساله زباله بیشتری تولید می‌کنند، بیشتر آنها در محل‌های دفن
زباله دفن می شوند. مشکل چیست؟ خوب این موضوع هزینه بر و مشکل حفر محل‌های دفن
زباله جدید یا ساختن کوره‌های جدید وجود دارد. بازیافت یک راه برای کاهش مقدار
زباله دفن شده می‌باشد.
بازیافت می‌تواند هزینه دفع زباله را کاهش دهد.
خلاصی از زباله‌ها حرف آسانی نیست، کامیونهای زباله در زباله‌‌دانی‌ها نیاز به پول
دارند. این پرداخت حق الزحمه خالی کردن آشغال، که بر پایه وزن و حجم زباله تعیین
می‌شد. حق الزحمه خالی کردن آشغال در مناطق مختلف متفاوت است، اما در هر جایی در
حال بالا رفتن می‌باشد. در ورمونت، یک زباله‌دانی، در حدود 65 دارد در تن برای
زباله‌ای که دریافت می‌کند، هزینه دارد. بازیافت هزینه حمل دفن زباله را کاهش می‌دهد
زیرا زباله کمتری دفن می‌شود. البته هزینههای دفن زباله در مقابل هزینههای
بازیافت شده سنجیده می‌شود. در سالهای اخیر، بازیافت یک کار سودمند شده است. از
سال 1993، قسمتی توسط مرکزهای فرآوری بازیافت پرداخت می شده، ظرفهای شیشه شفاف تا
بیشتر از 75 درصد افزایش یافته است. در طی همان دوره، هزینه روزنامه‌های قدیمی تا
1000 درصد بالا رفته است. شهرهای ساحلی تا ساحل در حال تبدیل زباله‌های بی‌ارزش
خود به پولهای با ارزش هستند
بازیافت می‌تواند انرژی ذخیره کند